سایت جـامع آستـان وصـال شامل بـخش های شعر , روایت تـاریخی , آمـوزش مداحی , کتـاب , شعـر و مقـتل , آمـوزش قرآن شهید و شهادت , نرم افزارهای مذهبی , رسانه صوتی و تصویری , احادیث , منویـات بزرگان...

مدح و وفات حضرت اُمّ کلثوم سلام‌الله‌علیها

شاعر : سیدپوریا هاشمی
نوع شعر : مدح و مرثیه
وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع
قالب شعر : مربع ترکیب

هرچند از خـورشـیدها کم می‌نویسیم            حالا ولی با اشـک نـم نـم می‌نویـسیم

با اسـم بی‌بی اسـم اعـظـم می‌نویـسیم            آری ز بـانـوی مـحـرّم مـی‌نـویـسـیـم


در دادگاه عشق محکومیم صد شکر

از نـوکـران اُمِّ کـلـثـومـیـم صد شکر

زهرا و احمد بود علی مـرتضی بود            اُمُّ الـمـصائب بود و هم اُمُّ البـکـا بود

سرتا به پـا مـستـغـرق ذات خـدا بود            پـشـت ولـی الله وقـت فــتـنـه‌هـا بـود

چادر ز جنس غیرت زهرا به سر کرد

با خطبه‌اش بین کوفه را زیر و زبر کرد

آیات قـرآن است سـرتـا سـر کـلامش            جـبـریل سر خم می‌کند از احترامش

عـقـل ضعـیف ما کجا درک مقـامش            دارد تـفـاوت بـا هـمـه نـوع قـیـامـش

گــمـنـام شـد امــا کـرامـت تــام دارد

تـا بـه ابــد حــق گـردن اســلام دارد

به مـردی این زن زمـانـه زن نـدیـده            اوج جـلالش را زمـین قـطـعاً نـدیـده

مثلش کسی در مرثـیه خـواندن ندیده            از ظلم دشمن روز خوش اصلاً ندیده

یـادش نـرفـته روضـۀ بـیت الـولا را

مـیـخ و زمین افتادن خـیـرالـنـسـا را

هم کربلا رفـته‌ست هـم گـودال رفـته            هـم بـه کـنـار پیـکـری پـامـال رفـتـه

هم مثل زینب سوخـته از حـال رفـته            هـم ذوالجـنـاح آمد به استـقـبال رفـته

شـلاق درهـم کرد حـال پـیکـرش را

هیهات او تنهـا گـذارد خـواهـرش را

در شام اصلا قامتـش مثل کـمان بود            از داغ و ظلم بی‌امان او ناتـوان بود

خونین جگر از ظلم های شامـیان بود            راهی بـسوی مجـلس نامحـرمان بود

چه روضه‌هایی قسمت بانوی دین شد

بالانـشـین آسـمـان ویـران نـشـین شد

نقد و بررسی

ابیات زیر در تمام سایت‌ها « تا جائیکه ما بررسی کردیم» بصورت زیر آمده است که احتمالا اغلاط تایپی است و موجب بر هم خوردن وزن، آهنگ و معنای شعر شده است، لذا جهت رفع نقص اصلاح گردید



سرتا به پـا مـستـغـرق دات خـدا بود            پـشـت ولـی الله وقـت فــتـنـه‌هـا بـود



آیات قـرآن است سـرتـا سـر کـلامش            جبراییل سر خم می‌کند از احترامش



بیت زیر به جهت انطباق بیشتر با روایات معتبر تغییر داده شد زیرا خطبه حضرت ام کلثوم در کوفه بوده است نه در شام



چادر ز جنس غیرت زهرا به سر کرد            با خطبه‌هایش شام را زیر و زبر کرد



بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.



مثلش کسی در مرثـیه خـواندن ندیده            یکروز خوش در زندگی اصلا ندیده



در شام اصلا قامتـش مثل کـمان بود            آنـقـدر لاغـر بود دیـگـر ناتـوان بود



بیت زیر به دلیل مستند نبودن و همچنین عدم رعایت توصیه‌های علما و مراجع تغییر داده شد، در بحث غارت معجرها دو نکته مهم باید مورد توجه قرار بگیرد ۱ـ موضوع غارت معجر بر فرض بر اینکه صورت گرفته باشد با آنچه متاسفانه بصورت عام در اشعار آورده می‌شود بسیار متفاوت است، لازم است بدانیم در عرب آن زمان قسمتی از حجاب زنان (معجر)، پارچه‌ای بوده که در مقابل صورت قرار می‌گرفته و این جزء حجاب بوده است؛ همچنان‌که هم اکنون نیز در عراق، عربستان و بسیاری از کشورهای اسلامی این‌گونه حجاب دارند، از این‌رو حضرت زینب سلام‌الله‌علیها در خطبه‌اشان در مجلس یزید فرمودند: وَ أَبْدَيْتَ وُجُوهَهُنَّ تَحْدُو بِهِنَّ الْأَعْدَاءُ مِنْ بَلَدٍ إِلَى بَلَدٍ؛ دختران سول خدا را با صورت باز، شهر به شهر در معرض دید مردم قرار دادی! لذا آنچه در غارت معجرها مطرح است حذف این روبند صورت‌ها بوده است نه اینکه نعوذ بالله اهل بیت کشف حجاب شده‌اند همچنان که حضرت زینب سلام‌الله‌علیها هم بر همین موضوع اشاره می‌کنند که خود این نیز مصیبت بسیار بزرگ و دردناکی است ۲ـ گفتن و یادآوری غارت معجرها حتی در حد همان روبند صورت شایسته و سزوار اهل بیت نیست!!!  آیا اگر خود ما روزی ناموسمان به هر دلیلی همچون باد و... برای لحظاتی نتوانند حجاب خود را حفظ کنند آیا دوست داریم که یکسره به ما متذکر شوند که در فلان روز چادر خواهر، مادر و یا همسرمان را باد برده و ....  آیا ما از تکرار این حرف ناراحت نمی‌شویم؟؟ پس به هیچ وجه شایسته نیست این فاجعۀ تلخ را حتی بر فرض صحت آن بازگو و تکرار کنیم!!! ضمناً در کل این بند از شعر کلا ضعیف تشخیص داده شد.



شـلاق درهـم کرد حـال پـیکـرش را            بردند دزدان وقت غارت معجرش را



بند زیر به دلیل مستند نبودن اکثر مصراع ها کلا حذف شد



بـسـته به هـم بـودنـد زنهـا بین کـوفه            خـیـلی کـتک خـوردند اما بـین کوفه



دائـم به راه افـتـاد دعـوا بـیـن کـوفـه            هی پخش می‌کـردند خـرما بین کوفه



همراه زینب کوچه‌ها را فتح می‌کرد



برداشت پـرده از رخ کـوفـی نامـرد



بیت زیر به جهت حفظ بیشتر شأن اهل بیت تغییر داده شد. آوره خواندن اهل بیت شایسته مقام آنان نیست



آوارۀ هــر کـوچـه و بـی‌آشـیـان بـود            راهی بـسوی مجـلس نامحـرمان بود